Yeni İnsanî Özgürlük Endeksinde Yeni Zelanda 1. sırada

8 Ocak 2013

Yeni İnsanî Özgürlük Endeksinde Yeni Zelanda 1. sırada Türkiye ise 83. Sırada!

Almanya’daki Liberal Enstitü (Liberales Institut) ile Kanada’nın önde gelen kamu politikası düşünce kuruluşlarından Fraser Enstitüsü tarafından bugün açıklanan İnsanî Özgürlük Endeksinde 8.73 puanla birinci sırada bulunan Yeni Zelanda’yı Hollanda ve ardından Hong Kong takip ediyor. Amerika ise 7. sırada bulunuyor.

Towards a Worldwide Index of Human Freedom (Dünya İnsanî Özgürlük Endeksine Doğru) başlığıyla çıkan kitap özgürlüğün unsurlarını, neden ölçmek gerektiğini ve farklı uluslarda en iyi nasıl ölçülebileceğini ve nasıl karşılaştırılabileceğini analiz etmekle beraber ülkeler sıralamasını da veriyor.

Ekonomik Özgürlük Araştırmaları Başkanı ve Towards a Worldwide Index Of Human Freedomkitabının editörü Fred McMahon amaçlarını “araştırmanın yürütüldüğü ülkelerde insanların ifade, din, bireysel ekonomik tercih, dernek kurma ve toplanma gibi sivil özgürlüklerden faydalanma derecelerini ölçmek” şeklinde ifade ediyor ve aynı zamanda suç ve şiddet; seyahat/hareket özgürlüğü; eşcinsellere yasal ayrımcılık; kadınların özgürlüğü gibi konulardaki göstergelere de baktıklarını kaydediyor.

“Aydınlanma döneminden beri klasik özgürlük fikirleri diğer özgürlükler için önemli olan ekonomik özgürlüğü de kapsamaktaydı, ancak bu zamana kadar mevcut bütün endeksler ya özgürlüğün tam olarak ne olduğu konusunda muğlâk olan sivil ve siyasî özgürlükleri ya da sadece ekonomik özgürlükleri ölçmekteydi. Bu endeks entellektüel açıdan tutarlı olan klasik özgürlük fikirlerini biraraya getiren ilk endekstir.”

Kitap, Fraser Enstitüsü ve Liberales Enstitusü ile birlikte Cato Enstitüsü’nün de sponsorluğunu yaptığıİnsanî Özgürlük Projesi’nin ilk yayınıdır.

Endekste Avustralya, Kanada ve İrlanda ilk altıda yer alırken, Danimarka 8. Japonya ve Estonya ise 9 ve 10. sırada. En alt sıralarda bulunan ülkeler ise Zimbabwe, Myanmar, Pakistan, Sri Lanka ve Suriye.

Kişisel özgürlüğün ve ekonomik özgürlüğün bir arada değerlendirildiği bu endekste 123 ülke içindeTürkiye 83. sırada bulunmaktadır. Bulgaristan, Ukrayna, Ruanda ve Ürdün gibi ülkelerin altında kalan Türkiye’nin kişisel özgürlük kategorisinde puanı 10 üzerinden 5.8; ekonomik özgürlük kategorisinde 6.91 ve son olarak genel insanî özgürlük indeksinde 6.37 olarak görünüyor.

Bu endeks, Cato Enstitüsü’nden Ian Vásquez ve Atlas İktisadî Araştırma Vakfı’ndan Tanja Štumberger tarafından hazırlanmıştır. Araştırmacılar, böylece ekonomik özgürlüğü diğer özgürlük formlarıyla ilk kez birleştirerek kapsamlı insanî özgürlüklerin objektif bir ölçümünün taslağını geliştirdiler. Bu tür bir ölçüm araştırmacılara negatif özgürlüğün etkileri (iyi ya da kötü) ve özgürlüğü neyin destekleyip neyin ihmal/ihlâl ettiği sorularını cevaplamada yardım edecektir.

Towards a Worldwide Index of Human Freedom (Dünya İnsani Özgürlük İndeksine Doğru) adlı kitap ekonomik, siyasî ve sosyal özgürlüklerin antik dünyadan günümüze kadar olan evrimini anlatmaktadır. Liberal Düşünce Topluluğu’nun da muhtelif çalışmalarda işbirliği yaptığı Kanada’dan Fraser Enstitüsü, Amerika’dan Cato Enstitüsü, Emory Üniversitesi, Almanya’dan  Liberales Enstitüsü, Goethe Üniversitesi(Frankfurt am Main) ve Rusya’dan İktisadî Analiz Enstitüsü (Institute of Economic Analysis)’nden 13 akademisyen ve ekonomist kitabın hazırlanmasına katkıda bulunmuştur.

Kitabın bölümlerinden örnekler:

“Perikles’ten Ölçüme” Fred McMahon (Fraser Institute):

Bu makale özgürlük konseptini klasik dünyaya dayandırır ve Aydınlanma’dan modern analitik bilime kadar olan özgürlük tartışmalarını inceler. McMahon modern endekslerin tutarsız ve eksik olduğu sonucuna varır. Meşhur bir kavram olan, bireysel faaliyetlerde sınırlandırmanın olmayışı anlamına gelen Isaiah Berlin’in geliştirdiği “negatif özgürlük”le tutarlı tam bir özgürlük ölçümünü tartışır.

“Uyuşturucuyla Yasal Mücadeleden Uyuşturucu Kullanma Hakkını Korumaya” Doug Bandow ( Cato Institute)

Bandow “Anlamlı olması için özgürlüğün bireyleri ve hatta çoğunlukları rahatsız eden durumlarda korunması gerekir. Hâlihazırda ABD ve diğer hükümetler tarafından yasaklanan ‘uyuşturucu’ meselesi bu çerçevede ele alınmalıdır” diyor. Yasallaştırmanın kötü sonuçlar üretip üretmemesine bakılmaksızın bu uygulanmalıdır, fakat yazar iyi yapılandırılmış bir yasallaştırmanın zararları artırmayacağını aksine azaltacağını iddia etmektedir. Daha da önemlisi yazar uyuşturucu ile yasal mücadelenin diğer özgürlükleri bir derece azalttığını da öne sürmektedir. Bu ve başka nedenlerle, yazı uyuşturucu kullanımına “korunaklı bir özgürlük” olarak yaklaşmaktadır.

“Maliyet Temelli Hak ve Özgürlük Teorisinin Özlü bir Açıklaması” Michael A. Walker (Fraser Institute)

Yazar, iki özgürlük türü arasındaki ayrımdan bahseder:  Toplum için temini maliyetsiz ya da düşük maliyetli olanlar ve temin etmek için kaynakların harcanmasına ihtiyaç duyanlar. Birincisi hükümetin müdahaleden kaçınmasını gerektirir. Maliyetli haklar, kişinin, mülkiyetin ve ifade özgürlüğünün bazı yönlerinin güvenceye alınmasını kapsar. İfade özgürlüğüyle ilgili olarak şöyle ki hükümetin popüler olmayan şeyleri söyleyenleri aktif olarak koruması gerekir.

 McMahon “Özgürlük fikri, siyasî ve felsefî bahislerde en tartışmalı ve en hayatî konulardan biridir” diyor.

“Kitabımız, titiz analitik bir çerçeve ile dünya çapında insanî özgürlüklerin objektif ölçümü için bir zemin hazırlamaktadır.”

Çalışmanın tamamına buradan ulaşabilirsiniz:

http://www.freetheworld.com/humanFreedom.php 

İrtibat:

Özlem Çağlar Yılmaz, Liberal Düşünce Topluluğu Genel Koordinatörü

Telefon: + 90 312 231 6069 – 231 1185  e-mail: ozlemcaglar@liberal.org.tr

Fred McMahon, Dr. Michael A. Walker Research Chair in Economic Freedom, Fraser Institute

E-mail: fred.mcmahon@fraserinstitute.org