LDT nerede duruyor? - Berat ÖZİPEK

Geçtiğimiz hafta sonu İstanbul’da önemli bir etkinlik vardı.‘21. Yüzyılda Liberalizm ve Türkiye’nin

Liberal Birikimi: Geleceğe Bakış’ konulu kongreden söz ediyorum.

Dünyanın yeni bir ekonomik krize doğru gittiği ve liberal değerlerin rakiplerince daha rahat sorgulandığı bir dönemde bir araya gelen Türkiyeli liberaller, dünyanın ve Türkiye’nin sorunlarını liberal perspektiften ele alıp tartıştılar. Fazla yoğun ve dar bir zamana sıkıştırılmış bir programın yorucu temposuna rağmen, tartışılan konular önemli, katılımcı profili zengindi.

Günümüz dünyasının sorunları liberal perspektiften nasıl anlaşılabilirdi? Liberaller insan hakları mücadelesinde bayrağı rakiplerine mi kaptırıyorlardı? Yaşanan ekonomik sorun kapitalizmin krizi miydi, yoksa anti-liberal ve devletçi politikaların mı? Türkiye’de demokrasinin yerini jüristokrasi mi almıştı?..

Bu sorular dahil pek çok konunun iki gün boyunca tartışıldığı toplantı, Liberal Düşünce Topluluğu (LDT) tarafından düzenlendi.

Üyesi olmaktan gurur duyduğum LDT, son 16 yıldır, Türkiye’de özgürlük, adalet ve barış gibi değerlerin kök salması için uzun vadeli, sabırlı ve istikrarlı bir entelektüel faaliyet yürüten bir sivil toplum örgütü.

Bugüne kadar 200’den fazla kitap çıkaran, kongre ve sempozyumlar düzenleyen, Liberal Düşünce

dergisini yayımlayan LDT, devletlerden, partilerden ve her çeşit zorlayıcı otoriteden bağımsız olarak

çalışıyor ve insan onuruna yaraşır bir dünya idealini gerçekleştirmeye yönelik entelektüel faaliyetlerde

bulunuyor.

LDT’nin siyasi pratiğe ve onun aktörlerine karşı mesafeli tutumu kimi zaman yanlış algıları da

beraberinde getiriyor. Kimileri onu Liberal Demokrat Parti’ye, kimileri Ak Parti’ye ve kimileri de ‘dış

mihraklar’a bağlı sanabiliyor.

Açıkçası ne yaptığını bilen ve otoritenin hiçbir türünden hazzetmeyen üyelerden oluşan bir STK için bu

algıların hepsini düzeltmek mümkün veya önemli değil. Örneğin, geçenlerde bir gazeteci, LDT Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Atilla Yayla’ya yönelik çirkin ithamlarda bulununca, Atilla Hoca’dan cevap vermesini isteyenler oldu; ama O kaale almamayı tercih etti. Atilla Hoca’nın LDT’nin ebedi başkanı olduğu, LDP’den para alamayınca AKP’ye yanaştığı türünden gülünç iddiaları tartışmaya gerek olmayabilir. Ama bu vesileyle Atilla Yayla üzerinden LDT’nin pozisyonunu kısaca anlatmak isterim.

Atilla Hoca’yı yakından tanıyanlar, doğru olduğuna inandığı fikirler uğruna nelere katlanabildiğini, paraya pula önem vermediğini ve dürüstlüğünü pekala bilirler. Bana O’nu kısaca tanımla deseler ‘pırlanta gibi bir insandır’ derim. Öğrencisi olduğum yıllardan bugüne de bu kanaatim hiç değişmedi.

Başkanlığına gelince, Atilla Yayla biz öyle olmasını istediğimiz için başkandır. Elbette Atilla Hoca,

başkanlığı tek hak eden kişi olduğu için başkan değildir; zaten LDT’de bu tür görevlerin de önemi

yoktur. Hatta formel boyutuyla LDT’nin de önemi yoktur; çünkü kimseye eyvallahı olmayan pek çok

değerli entelektüeli bir araya getiren bu formel yapı değil, faaliyetin niteliğidir. Dernek de etkinliklerin

gerektirdiği yasal zeminden ibarettir.

İktidara yakınlığa gelince..

Her şeyden önce LDT, üyeleri için bir parti seçemez; ‘şuna oy vereceğiz’ de diyemez; kim hangi partiye isterse ona yakın durur, üye olur, aday olur, ne isterse o olur. Dolayısıyla içinde iktidara yakın olan da vardır uzak olan da. Ayrıca iktidara yakın veya uzak olmak da kimse için başlı başına bir eleştiri konusu olamaz. İktidara nerede veya hangi konuda yakın, nerede ve hangi konuda uzak olduğunuz önemlidir.

Örneğin yasakları kaldırırken iktidara uzak olmak kötüdür; İlker Başbuğ, ‘yerlerinize marş marş’ dediğinde Hükümet seyirtip ‘doğru yer’de durduğunda yakın olmak kötüdür.

Bu kadar basit. Fikirlerin ve ilkelerin mücadelesini veriyorsanız, işiniz kolay değildir. Ama sonuçlarından bağımsız olarak doğru tutum almak önemlidir ve LDT de bunu yapıyor.

4 Kasım 2008