2010 Liberal Düşünce Kongresi
“Türkiye’de Demokrasi: AB Sürecinde Bir Yol Haritası”, 14-16 Mayıs 2010, Ankara
Liberal Düşünce Topluluğu’nun Friedrich Naumann Vakfı, Avrupa Liberal Forumu ve Uluslararası Demokratik İnisiyatif ile işbirliğinde Türkiye’nin Demokrasiye Geçişinin 60. Yılı Hatırasına düzenlediği “Türkiye’de Demokrasi: Avrupa Birliği’ne Üyelik Sürecinde Bir Yol Haritası” konulu uluslararası sempozyumda Türkiye’nin muhtelif illerinden 200’e yakın liberal demokrat akademisyen; hukukçu; sivil toplum gönüllüsü, gazeteci ve fikir adamı biraraya geldi.
Toplantının özel açış konuşmasında 60 yıl önce açık ve genel oy prensibiyle çok partili demokrasiye geçişin anlamına değinen Prof. Dr. Mustafa Erdoğan, Türkiye’nin “demokrasiye geçiş” halinin kronik bir sisteme dönüştüğüne, oysa temel kurumsal ve zihniyet değişikliklerine hâlâ ihtiyaç olduğuna işaret etti. Sonraki ilk oturumda özgürlük, mülkiyet ve adalet konulu sunuşuyla Arizona Üniversitesi Özgürlük Merkezi’nden David Schmidtz ufuk açıcı bir başlangıç yaptı. Onu takiben Dünyadan demokratikleşme tecrübelerine yer veren oturumda, Bask Parlamentosu eski Milletvekili Martin Aranburu İspanya; Milos Hodun Polonya ve Dr. Hüseyin Kalaycı da Belçika örneklerini anlatarak bunların Türkiye için ne ölçüde anlamlı olduğunu tartışıtı. Belçika’dan Dirk Verhofstadt Avrupa’dan gelen itiraz argümanlarına tek tek cevap veren konuşmasıyla Türkiye’nin AB üyeliğini destekledi.
Türkiye’nin somut özgürlük ve demokrasi problemlerine yer veren müteakip oturumlarda, 27 Mayıs askerî darbesinin 50. Yıldönümü vesilesiyle hâlâ etkili olan askerî ve sivil bürokratik vesayetin tahakkümü ile din ve vicdan özgürlüğünü garanti edecek seküler, liberal demokratik bir yapının önündeki hukukî ve siyasî engeller ortaya kondu. Bunlarla beraber, insan haklarına dayalı hukuk devletinin tesis edilememesinin sebepleri ele alınarak; sivil demokratik bir anayasaya olan ihtiyaç üzerinde duruldu. Bu çerçevede, AB’ye üyelik sürecinde Türkiye’nin ilgili kriterleri yerine getirmesi gerektiğine değinen Avrupa Parlamenteri Maartje Schaake’nin konuşması vesilesiyle, hem Türkiye’nin demokratikleşmesi hem de Avrupa Birliği’nin özgürlükçü bir yolda devam etmesi bakımından evrensel değer ve ilkeleri istisnasız olarak gözetmenin önemine dikkat çekildi.
Toplantıyı takip edenlerin hararetli katkılarıyla zenginleşen tartışmalar, Türkiye’de liberal demokratik bir sistemin muhtelif bakımlardan takipçisi olunacağına dair ümit verdi. Ayrıca, toplantıyla eş zamanlı düzenlenen Hürriyet Gecesinde, akademik ve meslekî çalışmalarıyla Türkiye’de özgürlüğün anlaşılmasına ve benimsenmesine yönelik katkılarından dolayı anayasa hukuku profesörü Ergun Özbudun’a 2010 Hürriyet Onur Ödülü takdim edildi.
Program detaylarını aşağıda bulabilrsiniz.
Demokrasiye Geçişin 60. Yıldönümü Hatırasına
Türkiye’de Demokrasinin Sorunları ve Geleceği
Sempozyumu
14 Mayıs 2010, Cuma
Açılış Resepsiyonu ve Akşam Yemeği
15 Mayıs 2010, Cumartesi
Açış Konuşmaları:
- Susanne Hartig, Avrupa Liberal Forum Delegasyonu İcraî Direktörü
- Jörg Dehnert, Friedrich Naumann Vakfı Türkiye Temsilcisi
- Dr. Bican Şahin, Liberal Düşünce Topluluğu Yönetim Kurulu Başkanı
- Prof. Dr. Mustafa Erdoğan, Hacettepe Üniversitesi, Kamu Yönetimi Bölümü:“60 Yıl Önce Demokrasiye Geçişin Anlamı”
I. Oturum: Özgürlük, Serbest Piyasa Ekonomisi ve Türkiye Demokrasisi
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Mehmet Altan, İstanbul Üniversitesi, İktisat Bölümü
Konuşmacılar:
- Prof. David Schmidtz, Özgürlük Merkezi, Arizona Üniversitesi, ABD
- Prof. Dr. Mustafa Acar, Kırıkkale Üniversitesi, İktisat Bölümü
Çay-Kahve Arası
II. Oturum Dünyadan Demokrasi Tecrübeleri,Türkiye ve AB
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Ömer Çaha, Fatih Üniversitesi, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü
Konuşmacılar:
- Martin Aranburu, CatDem Vakfı, Bask Parlamentosu Eski Milletvekili, İspanya
- Yrd. Doç. Dr. Hüseyin Kalaycı, Maltepe Üniversitesi, Uluslar arası İlişkiler Bölümü
- Dirk Verhofstadt, Liberales Enstitüsü, Belçika
- Milosz Hodun, Foundation Project, Polonya
Öğle Yemeği
III. Oturum: 27 Mayıs’ın 50. Yılında Bürokratik Vesayet
Oturum Başkanı: Dr. Şahin Alpay, Bahçeşehir Üniversitesi, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü
Konuşmacılar:
- Doç. Dr. Tanel Demirel, Çankaya Üniversitesi, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü
- Lale Kemal, Yazar, Taraf Gazetesi
Çay-Kahve Arası
IV. Oturum: Laiklik, Din Özgürlüğü ve Liberal Demokrasi
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Atilla Yayla, Plato Meslek Yüksek Okulu
Konuşmacılar:
- Guilo Ercolessi, Critica Liberale Vakfı, İtalya
- Yrd. Doç. Dr. Adnan Küçük, Kırıkkale Üniversitesi Hukuk Fakültesi
- Doç. Dr. Bilal Sambur, Süleyman Demirel Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi
- Hürriyet Günü Yemeği ve Hürriyet Onur Ödülü Töreni
16 Mayıs 2010, Pazar
V. Oturum: Türkiye Demokrasisinin Anayasa Sorunu
Oturum Başkanı: Prof. Dr. Ergun Özbudun, Bilkent Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü
Konuşmacılar:
- Prof. Dr. Mithat Sancar, Ankara Üniversitesi, Hukuk Fakültesi
- Prof. Dr. Yavuz Atar, Selçuk Üniversitesi, Hukuk Fakültesi
Çay-Kahve Arası
VI. Oturum Hukuk Devleti, İnsan Hakları ve Türkiye
Oturum Başkanı: Orhan Kemal Cengiz, Avukat, İnsan Hakları Gündemi Derneği Başkanı
Konuşmacılar:
- Marietje Schaake, D66 ve AP Mv, Avrupa İçin Liberal ve Demokratlar İttifakı
- Prof. Dr. Mehmet Turhan, Çankaya Üniversitesi, Hukuk Fakültesi
- Doç. Dr. Osman Can, Anayasa Mahkemesi Raportörü,Demokrat Yargı Derneği Eş Başkanı
Kapanış ve Öğle Yemeği