Liberal Düşünce Topluluğu’nun yaklaşık 15 yıldır Kapadokya’da düzenlediği Liberal Düşünce Kongresi bu yıl 31 Ekim – 02 Kasım 2014 tarihlerinde Ürgüp’te gerçekleştirildi.
Türkiye’nin her bölgesinden birçok şehirden akademisyen, gazeteci, yazar, kanaat önderi, hukukçu, siyaset bilimci, sivil toplum gönüllüsü çok sayıda liberal fikirlere yakın katılımcı biraraya gelerek, iki gün boyunca verimli bir tartışma ortamında ve fikir alış verişinde bulundu.
Kongre LDT Yönetim Kurulu Başkanı Atilla Yayla’nın açılış konuşması ile başladı.
Kongrenin 1. oturumu “Sanal Medya, İfade Hürriyeti ve Kişilik Haklarının İhlâli” başlığıyla Gülay Göktürk başkanlığında gerçekleşti. Oturumda sosyal medya ve konvansiyonel medya, ifade hürriyeti, medya yoluyla insan hakları ihlalleri ve medya sahipliği meseleleri üzerinde duruldu. Konuşmacılardan Türkiye gazetesi yazarı Melih Altınok, sosyal medyada eylem çağrısı yapmanın ifade hürriyetine girebileceğini fakat birinin evine saldırmaya çağrılmasının ifade hürriyeti olarak açıklanamayacağını belirtti. Konuşmacılardan Arda Akçiçek sunuşunda sosyal medyanın ortaya çıkardığı en önemli sorunlardan birinin “anonimleşme” ve bu anonimleşen kimlikler arkasında yapılan hak ihlâlleri olduğunu belirtti. Konuşmacılardan Aşkın Baysal ise konvansiyonel medya denilen geleneksel medyanın sahipliği üzerinden Türkiye medyasını değerlendirdi, son yıllarda değişen medya sahipliğinin Türkiye’nin yaşadığı demokratikleşme ile ilişkili olduğundan bahsetti. Baysal medyadaki tekelin kırılmasıyla medyanın adem-i merkezileştiğini ve bir normalleşme süreci yaşandığını belirtti.
2. oturum “Yargıda Reform ve Yargısal Aktivizm” başlığıyla Dr. Murat Yılmaz başkanlığında gerçekleştirildi. İlk konuşmayı Çukurova Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Serdar Korucu yaptı. Korucu sunumunda yargısal aktivizmin yargının olağan işlevinin ötesine geçmesi ve hukuk yaratma süreci olduğunu belirtti. Dr. Muhammet Okutan da yargı, siyaset ve yargısal aktivizm üzerine sunuşunu yaptı. Oturumun konuşmacılarından Yrd. Doç. Dr. Levent Korkut, Türkiye’nin bir yargı reformuna ihtiyacı olduğunu, geleceği için yargı sistemini reforme etmesi gerektiğini belirtti.
3. oturum “Birey, Cemaat ve Demokrasi” başlığı ve Prof. Dr. Yusuf Şahin’in başkanlığında gerçekleşti. Prof. Dr. Berat Özipek, Dr. Bengül Güngörmez ve Psikiyatrist Erol Göka’nın konuşmacı olduğu oturumda birey, cemaat ve devlet ilişkisi masaya yatırıldı. Erol Göka, “kişiliği oturmadan kimlik edinme” üzerinden cemaat mensubu olmak ve birey olmak üzerinde duruldu. Bireyin devlet ve sistem karşısındaki konumu konuşldu ve liberal demokraside bireyin pozisyonu üzerinde duruldu.
4. oturum “Yolsuzluk, Yozlaşma, Piyasa Ekonomisi ve Demokrasi” başlığında, Prof. Dr. Birol Kovancılar başkanlığında gerçekleşti. Katip Çelebi Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Buğra Kalkan, Fuat Oğuz ve Prof. Dr. Tanel Demirel’in konuşmacı olduğu oturumda önce yolsuzluk ve rant kavramlarının teorik çerçevesi üzerinde duruldu, sonrasında günümüz ve Türkiye bu kavramlar çerçevesinde değerlendirildi. Tanel Demirel, tarih boyunca iktidarların yolsuzlukla suçlandığını çünkü yolsuzluğun siyasi bir mesele olduğunu belirtti. İktidarın olağanüstü bir durum üzerinden yolsuzlukları gözardı etmesinin ters tepebileceğini fakat yolsuzlukın da ne şartla olursa olsun meşru iktidara müdahaleyi meşrulaştıramayacağını belirtti.
5. oturum Prof. Dr. Atilla Yayla’nın moderatörlüğünde Metropo Grup Yönetim Kurulu Başkanı Selim Gökdemir’in “Türkiye’de Girişimcilik” başlıklı sunumuyla gerçekleşti. Gökdemir, Türkiye’de yatırım tecrübesinden ve kendi yaşadıklarından örnekler vererek konuşmasını sürdürdü. Türkiye’de girişimcilik kültürünün genel olarak zayıf olduğunu, insanların daha garantili istihdam alanı gördükleri işleri tercih ettiklerini belirtti.
“Ortadoğu’da Özgürlük ve Demokrasi” başlıklı 6. oturumunda Türkiye gazetesi yazarı Ceren Kenar, Haber Türk Gazetesi yazarı Özcan Tikit ve SDE Başkanı Prof. Dr. Birol Akgün konuşmacı olarak katıldı.
Ceren Kenar, Ortadoğu’da liberalizmin yaygın olmamasına rağmen kriz anlarında liberallerin tavrının siyaseten belirleyici olabildiğini söyledi. Ortadoğu’da liberalizm algısının genel olarak seküler olmak şeklinde olduğunu ve bu liberalizm algısının felsefi ve ideolojik arkaplanının bir hayat tarzı ve yaşam biçimine indirgendiğini vurguladı. Konuşmacılardan Prof. Dr. Birol Akgün, Ortadoğu’da demokrasi ve demokrasi tecrübesi üzerine konuştu. Akgün, Dünyanın geri kalan kısımlarına nazaran Ortadoğu neden demokrasi ile tanışmakta veya demokrasinin yerleşmesinde neden bu kadar geç kaldı sorusu üzerinde durdu. Her kültürde farkı gelişen demokrasi kültürünün, Hindistan’da farklı, Batı’da farklı ve doğal olarak Ortadoğu’da da farklı tecrübeler izlediğini belirtti. Fakat artık Ortadoğu’da 2010’lu yıllara kadar ciddi bir demokrasi açığı yaşandığını ve artık demokrasinin çok daha derin tartışıldığı bir dönem yaşadığımızı vurguladı. Konuşmacılardan Özcan Tikit, Ortadoğu’da Tunus’un yaşadığı demokrasi tecrübesinin umut verdiğini belirtti. Tikit HDP’nin düzenlediği “Demokrasi ve İslam Konferansı”nın da bölgeye yayılması durumunda umut verici sonuçları olabileceğini söyledi.
7. ve son oturum “Türkiye’nin Hükümet Sistemi Tartışmaları: Parlamentarizm, Yarı-Başkanlık ve Başkanlık” başlığıyla Yrd. Doç. Dr. Cennet Uslu başkanlığında gerçekleşti. Oturumda Prof. Dr. Haluk Alkan ve Dr. İrfan Çelik’in konuşmalarında kuvvetler ayrılığı, demokrasi teorileri üzerine konuşuldu. Haluk Alkan, hükumet sistemilerini değerlendirirken süreçlerle kurumları birarada ele almak gerektiğini belirtti. Türkiye’nin gitmekte olduğu yarıbaşkanlık rejiminin dünyada farklı uygulamaları olduğunu, kiminde cumhurbaşkanının kimisinde parlamentonun güçlü olduğunu belirtti. Her rejimin kendi toplumsal dinamikleri doğrultusunda evrildiğini vurguladı. Dr. İrfan Çelik, kuvvetler ayrımı fikrinin demoratik siyasal düşünceye karşı geliştirilmiş bir kontrol sistemi olduğunu, kuvvetler ayrımının ancak işlevine göre farklılaşmış iki ayrı mecliste aranması gerektiğini belirtti.
Liberal Düşünce Kongresi tüm katılımcıların tartışmalara yoğun biçimde katıldığı oturumlara ve aralarıyla geniş sohbet imkânlarına evsahipliği yaptı.
Basından
Liberal Düşünce Kongresi 2014, Atilla Yayla, Yeni Şafak
Liberal, Erol Göka, Yeni Şafak
