Liberal Düşünce Topluluğu 5 Aralık 2015 Cumartesi günü Trabzon’da Friedrich Naumann Vakfı ile işbirliğinde Hürriyet Akademisi giriş semineri düzenledi. İki üniversitenin bulunduğu Trabzon’daki iktisat, siyaset bilimi, kamu yönetimi, sosyoloji bölümlerinden, ilahiyat ve mühendislik fakültelerinden çoğunluğu lisans ve lisans üstü otuz öğrenci programa katıldı.
Özgürlük, liberal demokrasi, serbest piyasa ekonomisi ve sivil toplum konulu seminerleri öğrenciler ilgiyle takip ederek tartışmalara katıldılar.
Program Doç. Dr. Hasan Yücel Başdemir’in özgürlük, din ve vicdan özgürlüğü, ifade özgürlüğü konulu sunuşuyla başladı. Başdemir kendi tercihlerimizi yaşayabilmemizin temelinin barışçıl bir zemin olduğunu söyledi. Ayrıca, dezavantajlar yaratan dışlayıcı mekanizmalarla donatılmamış siyasî, hukukî ve ekonomik bir sistemde bireysel vicdanın geliştiğini ve toplumsal sağduyunun işlediğini vurguladı. Basiretli toplumlarda sorunları konuşarak çözme kabiliyetinin geliştiğini, insanlık medeniyetinin böylece ilerlediğini ifade etti. Bununla birlikte, Başdemir ifade özgürlüğü olmazsa din ve vicdan özgürlüğünün gelişemeyeceğini, bunun temelinin de özel mülkiyet olduğunu kaydetti. Siyasi ilkelerin işlevinin insanların tercihlerini sorunsuz olarak yaşayabilmelerini sağlaması olduğunu belirten Başdemir, meşruiyet temelleri güçlü olan bir sistemin daha barışçıl ve medenî olacağını anlattı.
Yrd. Doç. Dr. Buğra Kalkan serbest piyasa ekonomisi konulu sunuşuna sosyal bilgi sistemini anlamak ve politika geliştirmek için iktisat bilgisine sahip olmanın elzem olduğunu söyleyerek başladı. Kalkan serbest piyasa ekonomisinde hukukun, sosyalist sistemlerde ise emir komuta zincirinin hâkim olduğunu not ederek katılımcıları İsviçre veya İngiltere’de mi yoksa Kozey Kore veya Mısır’da mı; hangi ülkede mahkemeye çıkmak istediğini sorarak düşünmeye sevketti. Kalkan, daha sonra piyasaların özel mülkiyet, sözleşme hukuku, işbölümü, uzmanlaşma ve serbest mübadele ile zenginlik yarattığını anlattı. Piyasada milyonlarca aktörün doğrudan iş yapmasının ve organize olmasının mümkün olmadığını, ancak kendiliğinden doğan bir düzen olarak fiyat mekanizmasının piyasa aktörlerini, yani üretici ve tüketicileri bilgilendirdiğini söyledi. Fiyat mekanizmasından daha üstün bir bilgilendirme mekanizmasının olmadığını kaydetti. Buğra Kalkan yaygın bilinenin ve marksizmin iddiasının aksine piyasa ekonomisinin veya serbest piyasa kapitalizminin temeli sermaye değil kurallardır dedi. Buna göre, anayasacılığının devlet faaliyetlerini sınırladığı ve kontrol ettiği ölçüde kurallı sistemin serbest piyasalara alan açtığını ifade etti.Takip eden oturumda Prof. Dr. Tanel Demirel modern temsilî sistemlerde kendini gösteren liberal demokrasi ile müzakereci demokrasi anlayışları üzerinde durdu. Klasik liberallerin kaynak tahsisatında etkin olan serbest piyasaları tercih ettiğini, buna karşılık diğerinin müzakereci bir süreçle kaynakların yeniden dağıtımını talep ettiğini anlattı. Demirel insan hakları ihlâlleri azaldıkça ve şeffaflık arttıkça demokrasinin kalitesinin yükseldiğini söyledi. Diğer taraftan demokrasinin kendisinin mutlak bir çözüm olmadığını ancak sorunların çözümü için bir araç olduğunu ifade eden Tanel Demirel böylece, en iyiyi garanti etmemekle birlikte en kötüyü savuşturmanın aracı olduğunu söyledi. Demokrasinin ilkelerinin evrensel olduğunu söyleyen Demirel Türkiye’de demokrasinin durumunu da değerlendirdi. Askerî ve sivil bürokratik elitin geriletilmesinin çok hayatî olduğunu vurgulayan Demirel, siyasilerin hatalarıyla uğraşmanın sorumluluğun anonim olduğu bürokratlarla uğraşmaktan çok daha kolay olduğunu söyledi.
Programın son oturumunda LDT Genel Koordinatörü Özlem Çağlar Yılmaz sivil toplum üzerine sunuş yaptı. Yılmaz sivil toplum dendiğinde gönüllü birliklerden oluşan bir alanı; bu birliklerin merkezî müdahaleden bağımsız olarak kendi faaliyetlerini organize edebilme kabiliyetini ve merkezi otoriteye nüfuz ederek devlet politikasını belirleyebilme durumunu anlarız dedi. Klasik liberalizm teorisinin sivil toplum teorisi olduğunu belirten Yılmaz, sivil toplumun hukukun üstünlüğüne dayalı sınırlı devletin, kamusal alanda serbest tartışmanın, özel mülkiyet temelli serbest piyasa ekonomisinin ve gönüllü birliklerin olduğu bir toplum modeli olarak da görülebileceğini belirtti. Böylece devlet mekanizmasının tek bir ideale, hakikate dayanmayarak sınırlandırıldığını, birinin diğerine tahakküm kurmasına engel olacak tarafsız devletin ve sosyal çoğulculuğun tesis edilebileceğini anlattı. Yılmaz açık, özgür toplumlarda kişilerin bireysel sorumluluk duygusunun geliştiğini, aynı zamanda ahlâkî ve toplumsal kuralların böylece oluştuğunu anlattı. Özlem Çağlar Yılmaz devamında örnekler üzerinden sivil kültür ve Türkiye’deki sivil toplumun sorunları üzerine katılımcılarla birlikte tartıştı.
Bu konuları derli toplu tutarlı bir çerçevede dinlemekten memnun olduğunu ifade eden katılımcılar fikirlerini rahatça ifade edebildikleri seminer ortamı için teşekkür ettiler. Programın sonunda öğrencilere katılım belgesi ve özgür toplumun temelleri üzerine kitap paketi hediye edildi.
