Liberal ve Sosyalist Ülkelerde Sivil Toplum, Ömer Çaha
Giriş
“Sivil toplumun nasıl bir devlet yapısıyla birlikte mümkün olacağı” yönündeki soru sivil toplum tartışmalarıyla birlikte gündeme gelen temel sorulardan birini oluşturmaktadır. Devletin sosyal, siyasal ve iktisadi yaşamın genişçe bir cephesini toplumsal dinamiklere bıraktığı Batı Avrupa deneyimi ile, devletin aynı konularda toplumsal inisiyatife yer bırakmadan tüm inisiyatifleri kendi elinde topladığı Doğu Avrupa ülkelerinin yaşadığı deneyimin karşılaştırılması, “sivil toplum için nasıl bir devlet” sorusunu aydınlatmada yardımcı olacağı kanaatindeyiz. Bu karşılaştırma bir bakıma “liberal” değerlerle şekillenen dünya ile, “sosyalist” değerlerle şekillenen dünyanın sivil topluma ilişkin tutumunu anlamamıza da yardımcı olacaktır. Çalışma, bu bakımdan liberal değerlerin genel olarak hakim olduğu Batı Avrupa ile, sosyalist değerlerin hakim olduğu Doğu Avrupa’yı karşılaştırmak suretiyle uygulamada liberalizm ile sosyalizmin sivil topluma ilişkin tutumunu ortaya koymayı amaçlamaktadır.