Liberal Düşünce Topluluğu 21 Kasım’da İstanbul The Marmara Taksim Hotel’de, İsveç koalisyon hükümetindeki Mutedil (Moderate) Parti’ye bağlı çalışan Jarl Hjalmarson Vakfı ile işbirliğinde Azerbaycan’ın muhalif partilerinden Milli İstiklal Partisi ve Gürcistan Birleşik Milli Hareket Partisi ile beraber bir müzakere toplantısına ev sahipliği yaptı.
Toplantı, ulusal güvenlik ve egemenlik gerekçe gösterilip; dernek kurma, ifade gibi özgürlüklerin ulusal çıkarlara tehdit şeklinde algılanmasıyla devletlerin temel hak ve özgürlükleri ihlâl ettiği ya da kısıtladığı gözönüne alınarak, Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan ile İsveç’in tarihî tecrübelerini gözden geçirmek, açık toplumun inşasının yollarını tartışmak ve sivil alanda işbirliğini artırmak amacıyla düzenlenmiştir.
Jarl Hjalmarson Vakfı (JHS) Kıdemli Danışmanı Thomas Cumhur Gür’ün moderatörlüğünü yaptığı toplantı, JHS Yönetim Kurulu Başkanı Göran Lennmarker’ın açış konuşması ile başladı. “Ulusal güvenlik, militarizm, milliyetçilik ve özgür toplum: Tarihî tecrübe” başlıklı birinci oturumda Milli İstiklal Partisi Genel Sekreteri Arzukhan Alizade, Gürcistan Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Vakfı Başkanı Alex Rondeli ve Liberal Düşünce Topluluğu Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı, Çankaya Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Prof. Tanel Demirel giriş niteliğinde sunuşlar yaptı. Bu oturumda genel olarak, Sovyetler Birliği’nin yıkılmasının ardından Azerbaycan ve Gürcistan’ın egemenlik ve ulusal güvenlik problemlerinden ve Türkiye’nin militarizm ve bürokratik vesayetle mücadelesinden bahsedildi.
“Toprak bütünlüğü, sınır anlaşmazlıkları ve işgal meselelerinin siyasî ve sosyal iklime etkisi” konulu ikinci oturumda Gürcistan Dışilişkiler Komitesi üyesi Giorgi Kandelaki, Tiflis İsveç Büyükelçisi Diana Janse, Yıldız Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ömer Çaha ve Milli İstiklal Partisi Genel Başkanı Yusuf Bağırzade’nin konuşmalarını takiben tartışmalara geçildi. Azerbeycan ile Ermenistan ilişkileri, bu çerçevede Türkiye'nin Azerbaycan sınırını açmasının etkileri, Gürcistan'ın dönüşümü sırasında hukuk devletinin tesisi ve Türkiye'de demokratikleşme reformlarıyla barış sürecinin başlamasını takiben Gezi parkı olayları etrafında oluşan sosyal iklim ele alındı.
“Ulusal güvenlik ve egemenlik meseleleri karşısında sivil, siyasi özgürlük mücadelesi” başlıklı son oturumda Stratejik Düşünce Enstitüsü Demokratikleşme Programı Direktörü Murat Yılmaz Türkiye’nin demokratikleşme ve barış sürecinden bahsetti. İkinci konuşmacı Azerbaycan Milli İstiklal Partisi Uluslararası İlişkiler Sekreteri Elşan Mustafayev Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ’la beraber diğer güncel sorunlarından söz etti. Gürcistan Savunma ve Güvenlik Komitesi Başkan Yardımcısı David Darchiashvili Gürcistan’ın siyasi ve sivil özgürlük mücadelesini ve bu konuda ne kadar yol aldığını değerlendirdi. Oturum, Stockholm İl Konseyi Mutedil (Moderate) Parti Ofisi Direktörü Kristoffer Tamsons’ın özgürlük ve güvenlik ilişkisi üzerine konuşması ve diğer katılımcıların yorum ve sorularıyla devam etti.
Ulusal güvenlik, egemenlik, sınır anlaşmazlıkları, militarizm ve bunların özgür ve açık toplumun inşasında ortaya çıkardığı engellerin ve bu engelleri aşmada sivil, siyasi ve sosyal mücadele yollarının tüm katılımcılar tarafından müzakere edildiği toplantı, Jarl Hjalmarson Vakfı Başkanı Göran Lennmarker’ın değerlendirmeleri ve kapanış konuşmasıyla sona erdi.
Katılımcılar gün boyu hangi coğrafyada olursa olsun her ülkede milli güvenliğin sorun olarak ortaya çıktığını, kendi ülkesinin istisna olmadığını, bu sebeple milli güvenlik benzeri meselelerin özgürlüklerin sınırlanmasında bahane olarak kabul edilmemesi gerektiğini tartıştı. Bu toplantı vesilesiyle güncel, spesifik olaylar üzerinden demokratikleşme ve özgürleşme mücadelelerinde tecrübelerin paylaşılmasının ve uluslararası sivil toplumda destekleyicilerin olmasının önemi ve değerine de işaret edildi.
Toplantıda Chatham House kuralları geçerli olmuştur.
Program
Moderatör: Cumhur Thomas Gür
09.30 Kayıt
10.00 Açış
Göran Lennmarker, İsveç Jarl Hjalmarson Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı
10.30 1. Oturum:
Ulusal güvenlik, militarizm, milliyetçilik ve özgür toplum - Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan’ın tarihî tecrübesi
Arzuhan Alizade, Azerbaycan Milli İstiklal Partisi Genel Sekreteri
Dr. Alex Rondeli, Gürcistan Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Vakfı Başkanı
Büyükelçi Michael Sahlin, İsveç Uluslararası Consilio Danışmanlık Partneri
Prof. Dr. Tanel Demirel, Liberal Düşünce Topluluğu Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı
Tartışma
12.00 Öğle Yemeği
13.30 2. Oturum:
Toprak bütünlüğü, sınır anlaşmazlıkları ve işgal meselelerinin siyasî ve sosyal iklime etkisi
Giorgi Kandelaki, Milletvekili, Gürcistan Dışişleri Komitesi Üyesi
Büyükelçi Diana Janse,Tiflis İsveç Büyükelçiliği
Prof. Dr. Ömer Çaha,Yıldız Teknik Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü
Yusif Bağırzade, Azerbaycan Milli İstiklal Partisi Genel Başkanı
Tartışma
15.00 Kahve arası
15.30 3. Oturum:
Ulusal güvenlik ve egemenlik meseleleri karşısında sivil, siyasi özgürlük mücadelesi
Dr. Murat Yılmaz,Stratejik Düşünce Enstitüsü Demokratikleşme Programı Direktörü
Elşan Mustafayev, Azerbaycan Milli İstiklal Partisi Uluslararası İlişkiler Sekreteri
David Darchiashvili, Milletvekili, Savunma ve Güvenlik Komitesi Başkan Yardımcısı
Kristoffer Tamsons, Stockholm İl Konseyi Mutedil (Moderate) Parti Ofisi Direktörü
Tartışma
17.00 Kapanış
Mr. Göran Lennmarker, Jarl Hjalmarson Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı
18.00 Akşam Yemeği
Yer: The Kebap Restaurant İnönü Cad No: 22, Gümüşsuyu, İstanbul