Uluslararası Mülkiyet Hakları Endeksi 2008 Raporu açıklandı
Mülkiyet hakları zenginlik ve refahın en önemli garantisi!
Türkiye 115 ülke arasında 51.
Liberal Düşünce Topluluğu’nun da arasında bulunduğu 6 kıtadan 40 kuruluşun oluşturduğu Uluslararası Mülkiyet Hakları İttifakının hazırladığı Endeks, maddî ve manevî anlamda mülkiyet hakları ile iktisadî gelişme konusunda yapılmış ilk karşılaştırmalı araştırmadır. Rapor, mülkiyet haklarına uluslararası bir perspektiften bakmaktadır.
Dünya GSMH’nın % 96’sını temsil eden 115 ülke üzerinde yapılan araştırmaya göre, maddi ve entellektüel mülkiyet haklarını koruyan ülkeler, hukukî korumadan mahrum ülkelere nispetle 9 kat daha fazla GSMH’ya sahipler; aynı zamanda. mülkiyet haklarını koruyan ülkeler barış, istikrar ve zenginlik için çok hayatî bir zemin sağlamaktadır.
Geçtiğimiz yıllarda Türkiye’ye de gelen Hernando de Soto’nun mülkiyet hakları üzerine yaptığı ufuk açıcı çalışmanın ilham verdiği Endeksin 2008 Raporu “mülkiyet haklarına özellikle fakirlerin ihtiyacı olduğunu” delilleriyle ortaya koymaktadır.
Mülkiyet hakkı hayat ve hürriyet ile beraber en temel üç insan hakkından biridir. Mülkiyet hakları endeksi kriterleri üç ana başlıkta toplanmaktadır:
1. Politik-hukuki çevre: Bağımsız yargı; adalete güven; siyasi istikrar; siyasi yozlaşmanın yokluğu
2. Maddi mülkiyet hakları: Mülkiyet haklarının yasal güvence altında olması; Tescil hürriyeti; mübadele hürriyeti
3. Entellektüel mülkiyet hakları- ifade hürriyeti
2008 Raporu’na göre Türkiye genel endekste 5.5 puan ile 51. sırada yer alıyor. Politik ve hukuki çevre şartlarına göre yine 5.3 ile 51.; maddî mülkiyet hakları kriterine göre 6.0 ile 52. ve entellektüel mülkiyet hakları sırlamasında 5.1 ile 49.
Genel sıralamada 8.6 ile Finlandiya birinci görünmektedir. Norveç, Danimarka, Hollanda ve Almanya 8.3 ile takip ederken, İsviçre, Yeni Zelanda, İngiltere ve İsveç 8.2 puanla üçüncülüğü paylaşıyor. Amerika Birleşik Devletleri 7.5 ile 19. sırada yer alırken, Fransa 7.1 ile 21. sırada. Malezya 5.8 ile 34., Yunanistan 6.1 ile 38. Orta soralara baktığımızda Mısır 4.8 ile 75.; Arjantin 4.4 ile 82.; Azerbeycan 3.6 ile 103.; Venezuella, Çad, Zimbabwe ve Bangladeş de son sıralarda yer alıyor.
Yine aynı raporda, mülkiyet haklarıyla beraber gözönüne alınması gereken bir kriter olarak kadın hakları ve cinsiyet eşitliği konusunda yapılan araştırmada da benzer bir sıralama göze çarpmaktadır: 12 üzerinden, 10.2 alan Norveç birinci sıradaki yerini korurken, Amerika Birleşik Devletleri 9.3 ile 15., Fransa 8.5 ile 17., Malezya 7.2 ile 27., Türkiye 6.3 ile 37. sırada yer almıştır.
Rapor hakkında ayrıntılı bilgi için: www.internationalpropertyrightsindex.org
İrtibat: Efe Baştürk – Buğra Kalkan: Liberal Düşünce Topluluğu
Tel: (312) 231 60 69 - Faks: (312) 230 80 03 info@liberal.org.tr www.liberal.org.tr